Hakkari Türkiye’nin en az gelişmiş kentlerinde biri. Sanayi, ticaret ve turizmin gelişmediği kentte halkın yüzde önemli bir kısmı tarım ve hayvancılıkla uğraşıyor. 285 bin nüfusa sahip olan Hakkari’de, işsizlik oranı çok yüksek. İşsizliğe çare olması ve ticaretin gelişmesi için 2014’te Çukurca İlçesinde Üzümlü Sınır Kapısı açıldı.
Uzun süredir modernizasyonu gündemde olan Üzümlü Gümrük Kapısında günde 8-9 saat hizmet veriliyor. Her ne kadar bazı günler 2 saatlik ek mesai ile sınır kapısında hizmet verilse de kapıda dikkat çeken en önemli sorun ise sağlıklı hizmet verebilecek bir gümrük binası bulunmaması ve yolunun bozuk olması.
Elektrik ve internet altyapısının yetersizliği nedeniyle işlemler gecikiyor. Bu durumda gümrük kapısında işlem yapmak isteyen vatandaşları canından bezdiriyor.
Bu durum bölgeye gelmek isteyenler için caydırıcı etki yapıyor. Bölge insanının en önemli önceliği Üzümlü Sınır Kapısı’nın 24 saat esasına göre çalışması. Hem Irak tarafına yolculuk etmek isteyen hem de Irak’tan Türkiye’ye giriş yapmak isteyen vatandaşlar saatlerce bekletildiklerini dile getiriyorlar.
Şırnak’tan gelip Irak’ın Duhok kentine gitmek istediğini anlatan Tahir Dayan isimli vatandaş, bölge insanının ticari amaçlarla Üzümlü Sınır Kapısını kullandığını ancak geçişler için saatlerce beklemek durumunda kaldıklarını dile getirdi.
İnsanların perişan halde olduğunu savunan Dayan, ‘Sabahtan akşama kadar 50 60 araba bırakılıyor. Bu her iki tarafta da böyle. Gördüğünüz gibi bayanlar saatlerdir burada bekliyor” dedi.
Çukurca ilçesi Köprülü Köyünde yaşayan Abdurrahman Taş isimli vatandaş ise “Bu kapı ziyaret amacıyla açıldı. Ancak bölge halkı mağdur. Milletimiz saatlerce burada bekliyor. Uygulama yetersizliği memur yetersizliği var. Getirdikleri üç paket sigara, iki kilo çay bundan fazlası yasak diyorlar. Bu halk da mağdur. Bunun ticareti ne olur? Millet buna mecbur. İstiyoruz ki üç karton sigara 5- 6 olsun, buraya gelen hiç değilse yol parasını çıkartsın. Gece gündüz yolda bekleyen var. Dışarda kalanlar var barınacak yer yok yani halk perişan” şeklinde konuştu.
3- 4 saattir sınırda beklediklerini belirten Beybun Tekçi de vatandaşların ekonomik sebepler nedeniyle perişan olduğunu mecburiyetten sınır kapısına geldiğini anlattı.
‘Bizi niye bu kadar bekletiyorlar?’ diye soran Tekçi, “Yolumuzu açın biz perişanız biz mağduruz. Irak’tan gelenler de bu taraftan gidenler de saatlerce bekliyor. Bazen 4 -5 saat burada bekliyoruz. Biz diyoruz ki bize yol verin yazıktır. Tek isteğimiz yol vermeleri eşyalarımızı atmamalarıdır. Bölgemizin fakiri çoktur. Ben bir yetim annesiyim. Mecbur olmasam buraya gelmem. Başka çaremiz yok. Yoksa neden saatlerce güneş altında bekleyelim ki” dedi.
Macit Güzel de 5 saatten bazla bir süredir işlem sırası beklediğini ve bu durumun sürekli böyle olduğunu kaydetti ve ekledi “Biz her iki tarafında geçişleri kolaylaştırmasını bekliyoruz. 5 saattir bu noktada bekliyoruz. Vatandaşlar fakir yapacak başka bir işi yok. Ne bir fabrikamız nede çalışacak başka bir işimiz yok. Burası insanlar için bir umuttur. Bazen akşam geliyoruz diğer güne kadar kuyrukta bekliyoruz. Kalacak yer de yok. Dışarda kalıyoruz””
Çukurca, Hakkari, Yüksekova, Van hatta Şırnak gibi kentlerin en önemli geçim kaynakları arasında. Üzümlü Sınır kapısı, sınır ticaretinin yanı sıra akraba ziyaret için kullanılıyor. Irak’a açılan sınır kapısıyla birlikte her yıl Hakkari ve Van’a binlerce turist gelmeye başladı.
