Zeki Dara Hakkari İl Sesi. Gazetesi. Com
Hakkâri’de kadınların asırlardır ilmek ilmek dokuduğu kilimler, geçmişten bugüne halkın kültür ve yaşantısını yansıtıyor. Asırlardır kuşaktan kuşağa aktarılan, kendine özgü renk ve farklı motiflerle dokunan Hakkâri kilimi, rengini ceviz kabuğu, nane otu ve doğada toplanan bitki köklerinin karışımıyla elde edilen boyalardan alıyor.
Kent merkezine 45 kilometre uzaklıkta bulunan Çetintaş köyünde yaşayan Hayat ve Nazmi Kaya çifti ‘Kök Boyama’ geleneğini sürdürme mücadelesi veriyor.
Köy işlerinden artan zamanlarda topladıkları elma, ceviz ve diğer bitki köklerini önce destarda öğüten Kaya çifti daha sonra evlerinin bahçesine taştan kurdukları ocaklarda kaynattıkları bitki kökleri sayesinde ipliklere renk veriyor.
Çiftçilikle uğraşan 6 çocuk babası Nazmi Kaya köy işlerinden artan zamanlarda dağlarda topladıkları bitki köklerini öğüttüklerini söyledi.
10 yıldır Hakkari Halk Eğitim Merkezi bünyesindeki kurslarda çalışan Hayat Kaya ise dağda topladığı, ceviz, elma, sarı çiçek ve diğer bitki köklerini önce kuruttuğunu sonra da öğüttüğünü söyledi.
Hakkari kiliminin özü olan ipliklere renk katmak için büyük bir emek verdiğini anlatan Kaya, “Önce dağlık alanlarda bu bitki köklerini topluyorum. Ayıklayıp kurutuyorum. Sonra da destarda öğütüyorum. Bir nevi ilaca dönüştürüyorum. Sonra da kazanlara koyup kaynatıyorum. Her rengin ayrı bir kazanı var. 10 yıldır kurslarda bu işi yapıyorum” dedi.
Yaptığı işin bir anne mesleği olduğuna dikkat çeken Kaya, “Biz de bu motiflerin kaybolmaması için çalışıyoruz. Eskiden bu renkler sayesinde büyük halı ve kilimler yapardık. Renklerimiz yüzde yüz doğal. Şimdilerde bu iş pek yapılmıyor isteyen herkes özelikle de genç kadınlar bu işi yapabilir. Benim tek isteğim köyde bir atölye kurulması. İşimi burada yapmak istiyorum” şeklinde konuştu.
Hakkari Halk Eğitim merkezi Müdürü Nazif Tatlı ise Hakkari kültürünün önemli simgelerinden biri olan kilimin yaşatılması için köylerde kurslar açtıklarını söyledi.
Hakkari kiliminin yakın bir zamanda tescillendiğini hatırlatan Tatlı, “Biz de halk eğitim merkezi bünyesinde unutulmaya yüz tutmuş kök boyama geleneğini yaşatmak için köylerde kurslar açtık. Kilim dokumacılığını geliştirmek için çalışmalarımız devam ediyor” dedi.
Farklı renk ve tonlara bürünen iplikler, atölyelerdeki tezgâhlarda genç kadınların maharetli ellerinde aylarca işlenerek son hâlini alıyor.
Kentin en önemli simgelerinden biri olan Hakkari Kilimi Valilik ve Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı'nın desteğiyle Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası adına tescillenmişti.