Suriye Arap Haber Ajansı (SANA), Dışişleri Bakanı Esad Hasan el-Şaibani’nin Salı günü (19 Ağustos) Paris’te bir İsrail heyetiyle görüştüğünü resmi olarak duyurdu. Açıklamada, görüşmenin ABD arabuluculuğunda gerçekleştiği vurgulandı. Bu, Şam ile Tel Aviv arasında kamuoyuna yansıyan ilk resmi temas olarak kaydedildi.
Görüşmenin gündemi
SANA’ya göre taraflar, bölgesel istikrarın güçlendirilmesi ve güney Suriye’deki durumun yatıştırılması başlıkları üzerinde yoğunlaştı. Ele alınan konular şunlar oldu:
- Gerilimin düşürülmesi ve Suriye’nin iç işlerine müdahale edilmemesi,
- Bölgesel istikrarı destekleyecek anlayışlara varılması,
- Süveyda’daki ateşkesin gözetimi,
- 1974 ayrışma anlaşmasının yeniden canlandırılması.
Ajans, görüşmeleri “Suriye’de güvenlik ve istikrarı artırmayı ve ülkenin birliği ile toprak bütünlüğünü korumayı amaçlayan diplomatik çabaların parçası” olarak tanımladı.
İsrail heyeti ve ABD’nin rolü
Basında yer alan bilgilere göre, Paris’teki görüşmeye İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer’in katıldığı, ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack’ın da hazır bulunduğu bildirildi. Barrack geçen ay yaptığı açıklamada, “üst düzey Suriyeli ve İsrailli yetkililerin Paris’te bir araya gelerek gerilimi düşürme çabaları kapsamında diyalog başlatmayı kabul ettiklerini” duyurmuştu.
Dürzi dosyası masada
Paris’te aynı gün ABD’li özel temsilci Barrack, İsrail’deki Dürzi toplumunun ruhani lideri Şeyh Muvaffak Tarîf ile de görüştü. Tarîf’in ofisinden yapılan açıklamaya göre görüşmede, Süveyda’daki durum ele alındı. Tarîf şu talepleri gündeme getirdi:
- Ateşkesin tam olarak sağlanması,
- ABD gözetiminde güvenli kara koridoru açılarak insani yardımların ulaştırılması,
- Süveyda üzerindeki kuşatmanın kaldırılması,
- Kaçırılanların serbest bırakılması ve batı ile kuzey kırsalındaki köylerinden göç edenlerin geri dönüşü.
Ürdün ve ABD ile üçlü çalışma grubu
12 Ağustos’ta Suriye Dışişleri Bakanlığı, Ürdün ve ABD ile birlikte Süveyda’daki ateşkesi kalıcı hale getirmek için üçlü bir çalışma grubu kurulması konusunda anlaşmaya varıldığını duyurmuştu.
1.400’den fazla can kaybı
Süveyda’da 20 Temmuz’da yürürlüğe giren ateşkes, bir haftalık şiddetli çatışmalara son verdi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre çatışmalarda çoğu Dürzi olmak üzere 1.400’den fazla kişi hayatını kaybetti. Ancak bölgede gerginlik sürüyor ve insani erişim büyük ölçüde kısıtlı durumda.