HAKKARİ - Hakkari’nin Kelêtan köyünde 1969 yılında doğan Abdullah Muhammed Çiçek, annesi Meryem Çiçek ve babası Muhammed Çiçek’i 1975’te Irak güçleri ile pêşmerge arasında çıkan çatışmalarda yapılan bombardımanda yitirdi.
Çocuk yaşta anne ve babasını kaybeden Çiçek, nüfusa hiç kaydedilmediği için 2006’ya kadar herhangi bir nüfus cüzdanı belgesine sahip olamadı.
Mezopotamya Ajansı'nda yer alan habere göre, 2006’da verilen 'mülteci kimliği' ile yaşamını sürdüren Çiçek’in vatandaşlık başvuruları da reddedildi. Ret gerekçesinde, 1984’te Hakkari’nin Çukurca ilçesinde çıkan çatışmalarda nüfus cüzdanına dair evrakların yandığı ileri sürüldü.
Çiçek hakkında Mersin Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğü tarafından sınır dışı kararı verildi. Çiçek’in bu kararın iptali için açtığı dava, Mersin 1. İdare Mahkemesi’nin 29 Kasım 2024’te reddedildi. Kararın kaldırılması için yapılan istinaf başvurusu da Adana Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesi tarafından 19 Eylül 2025 tarihinde reddedildi. Böylece Çiçek sınır dışı edilecek.
Hakkında verilen karara tepki gösteren Abdullah Muhammed Çiçek şu çağrıda bulundu:
"Babam ticaret yapıyordu, Irak sınırında çalışırken annemle evlenmiş. Ben 5 yaşındayken annem ve babam bombardımanda öldü. Amcalarım sahip çıkmadı, 15 yaşına kadar farklı evlerde kalarak büyüdüm. Daha sonra çobanlık ve inşaat işlerinde çalıştım. Ankara’da bana ‘kimliksiz olunmaz’ dediler, başvuru yaptım. Ama akrabalarım destek olmayınca devlet beni incelemeye aldı ve mülteci kimliği verdi. 20 yıldır her hafta imza atıyorum. Açtığım davalar reddedildi. Şimdi sınır dışı edilmek isteniyorum. Ben Iraklı değilim, Türkiye vatandaşıyım. Şu anda vatansızım. Vatandaşlığımın verilmesini, sesimin duyulmasını istiyorum."
Konu ile ilgili meclise bir önerge veren Hakkari Milletvekili Öznur Bartın İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'ya şu soruları yöneltti.
* Hakkâri’nin Kelêtan köyünde 1969 yılında doğmuş ve yaşamını kesintisiz biçimde Türkiye’de sürdürmüş olan Abdullah Muhammed Çiçek’in yurttaşlık başvuruları hangi gerekçelerle reddedilmiştir?
* 1984 yılında Çukurca’da çıkan çatışmalarda nüfus kayıt evraklarının yandığı iddiası, bir yurttaşın doğuştan sahip olduğu vatandaşlık hakkını ortadan kaldırmaya yeterli midir? Bu konuda Bakanlığınızın hukuki dayanağı nedir?
*. 2006 yılında kendisine verilen “mülteci kimliği” hangi mevzuata dayanılarak düzenlenmiştir? Türkiye topraklarında doğmuş bir yurttaşa mülteci statüsü verilmesi hangi hukuki gerekçeyle açıklanmaktadır?
* Abdullah Muhammed Çiçek’in her hafta imza atmak zorunda bırakılmasının yasal dayanağı nedir? Bu uygulamanın kaldırılması yönünde Bakanlığınızın bir girişimi olacak mıdır?
* Abdullah Muhammed Çiçek hakkında verilen sınır dışı kararı hangi ülkeye yöneliktir? Irak ile hiçbir fiilî bağı bulunmayan bir yurttaşın Irak’a gönderilmesi ulusal ve uluslararası hukuk açısından nasıl izah edilmektedir?
* Bakanlığınız, Abdullah Muhammed Çiçek’in mağduriyetinin giderilmesi ve kendisine Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığının verilmesi yönünde herhangi bir idari işlem başlatacak mıdır?
* Benzer durumda doğmuş, ancak nüfus kayıtlarına geçirilmediği için vatandaşlık hakkı tanınmayan kişiler için kapsamlı bir çözüm ve özel düzenleme yapılması yönünde Bakanlığınızda herhangi bir çalışma yürütülmekte midir?
