HAKKARİ – Hakkari’de yaşayan Canan İren Bayram (39), 8 yaşında başladığı kilim dokumacılığını 28 yıldır sürdürüyor. Çocuk yaşta hem okuyup hem çalışan Bayram, bugün hem Halk Eğitim Merkezi’nde usta öğretici olarak görev yapıyor hem de kendi atölyesinde üretim yaparak ailesinin geçimini sağlıyor.
Kilimle tanışmasının mahallelerindeki bir atölye sayesinde olduğunu belirten Bayram, ilkokul ikinci sınıfa gittiği yıllarda kilim dokumayı öğrenmeye başladığını söyledi. 11 kardeşli kalabalık bir ailede büyüdüğünü ifade eden Bayram, maddi imkânsızlıklar nedeniyle küçük yaşta çalışmak zorunda kaldığını anlattı.
Bayram, “Bir öğün okula gidiyor, bir öğün atölyede çalışıyordum. Mahalledeki yaşlı bir teyze bana kilim dokumayı öğretti. Hem okumak istiyordum hem de para kazanmak zorundaydım. El işine merakım vardı. Zamanla bu iş benim mesleğim oldu” dedi.
Yıllarca öğrenci olarak çalıştıktan sonra mesleki belgelerini alan Bayram, İŞGEM’de (eski HİSAŞ) çalışmaya başladı; daha sonra Halk Eğitim bünyesinde usta öğretici olarak görev aldı.
28 yıldır kilim dokuduğunu ifade eden, 3 çocuk annesi Bayram, mesleğine olan bağlılığını şu sözlerle dile getirdi:
“Kilimi çok seviyorum, kilim benim için bir aşktır. Hiç sıkılmadan, hiç tereddüt etmeden her gün ‘Ne zaman işe gidebilirim, bu motifi nasıl dokuyabilirim, daha neler çıkarabilirim’ diye düşünüyorum. Kilim dokurken kendimi çok mutlu hissediyorum. Benim için adeta terapi gibi.”
Uzun yıllar kilim tozuna maruz kalması nedeniyle nadir görülen bir akciğer hastalığına yakalandığını belirten Bayram, sağlık sorunlarına rağmen kilim dokumaktan vazgeçmediğini söyledi.
Atölyesinde kilimin yanı sıra farklı ürünler de ürettiğini anlatan Bayram; cüzdan, küçük kilimler, heybeler, kırlentler, anahtarlıklar, kolyeler, bileklikler ve çeşitli aksesuarlar yaptıklarını ifade etti.
Ürünlerin büyük bölümünü kendi tasarladığını belirten Bayram, yeni hedefinin kilimden ayakkabı üretmek olduğunu da söyledi.
El emeğinin yeterince değer görmediğini dile getiren Bayram, “Fiyat söylediğimizde pahalı bulunuyor. Ancak bu iş büyük emek istiyor. Kilim, sadece parmaklarla yapılan bir sanat” diye konuştu.
Kadınlara da çağrıda bulunan Bayram, evlerinde küçük tezgâhlar kurarak üretime başlayabileceklerini belirterek, “Kilim dokumacılığı kaybolmasın. Halk eğitim merkezlerinde kurslar var, isteyen kadınlar bu işi öğrenebilir” dedi.
