HAKKARİ – Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılı verilerine göre 76 bin 630 kişinin yaşadığı Hakkari kent merkezinde yaklaşık bin 300 esnaf faaliyet gösteriyor. Ancak şehirde iş yapmanın önündeki en büyük engellerden biri artık ekonomik değil, kiralar. TEFE-TÜFE oranlarının dikkate alınmadığı, yeri ve konumuna göre değişen fahiş kira artışları, esnafı kepenk kapatma noktasına getirdi.
Kentte iş yeri kiraları 6-7 bin TL'den başlayıp 50, 60, hatta 70 bin TL’ye kadar çıkıyor. Son dönemde yapılan zam oranları yüzde 100’ü aşarken, bazı mülk sahipleri yüzde 150, hatta yüzde 200’e varan artışlara imza atıyor. Kirası 20 bin TL’den bir anda 60 bine çıkan da var, 10 bin TL’den 25 bine çıkarılan da… Hatta bazı işyerlerinin kirası 70 bini geçti.
Kiraların bu denli artması, satışlarının neredeyse durma noktasına geldiğini söyleyen birçok esnaf için geri dönüşü olmayan bir sürecin başlangıcı oldu. Gün boyu siftah yapmadan dükkân kapattığını dile getiren bazı esnaf, bu yükün altında ezildiklerini ve iş yerlerini kapatmayı ya da Van gibi çevre illere taşımayı düşündüklerini belirtiyor.
Hakkari Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı İsmail Akboğa, rutin olarak gerçekleştirdiği saha ziyaretlerinde esnafların nabzını tuttu.
Kiralardaki kontrolsüz artışa tepki gösteren Akboğa, “Esnafımız büyük bir sıkıntı içinde. Gittiğimiz her iş yerinde aynı şikayetle karşılaşıyoruz. Yaklaşık yüzde 90’ı kiraların fahiş oranlarda arttığından şikayetçi. Süresi dolan her kira sözleşmesine yüzde 100, yüzde 200 zam yapılması kabul edilemez. Bu artışlar esnafı adeta şehirden kaçmaya zorluyor. Düşünün, bir esnafın kirası 20 bin liradan 60 bine çıkmış. Buna dayanabilecek kaç kişi var?” diye sordu.
Zamların enflasyon oranı olan TEFE-TÜFE baz alınarak yapılmasını talep eden Başkan Akboğa, “Mülk sahiplerinden beklentimiz, vicdanlı davranmalarıdır. Kiraları makul seviyelerde tutsunlar. Yarın bu esnaf kepenk kapatırsa, işsizlik artar, ekonomi çöker, şehir boşalır. O zaman ne dükkan kalır ne kiracı. Bu kenti yaşatmanın yolu, birbirimize sahip çıkmaktan geçiyor.” şeklinde konuştu.
Kentteki ticari hayatın temel direği olan küçük esnaf, artan kira baskısı nedeniyle her geçen gün iş bırakmayı düşünmeye başlıyor.
