Bu bölümde sizlere mesken kira gelirinde istisna uygulaması hakkında bilgi vermekle birlikte, örneklerle bu konunun daha anlaşılır hale gelmesini anlatmaya çalışacağım.
Binaların mesken olarak kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde elde edilen hasılatın 2021 yılı için 7.000 TL’si gelir vergisinden istisna edilmiştir. Konut kira geliri elde eden kişilerin, yıllık olarak tespit edilen istisna tutarının altında kira geliri elde etmeleri halinde bu gelirleri için beyanname vermesine gerek bulunmamaktadır.
Örnek: Mükellef (B), 2021 yılında meskenini aylık 550 TL’den kiraya vermiş ve yıllık 6.600 TL kira geliri elde etmiştir. Bu durumda elde edilen hasılat, mesken istisna tutarı olan 7.000 TL’nin altında olduğundan beyan edilmeyecektir.
Konutlardan elde edilen kira gelirleri süresinde beyan edilmez veya eksik beyan edilirse, 2021 yılı için belirlenen 7.000 TL’lik istisnadan yararlanılamayacaktır. Ancak, idarece herhangi bir tespit yapılmadan önce, süresinde beyan edilmeyen veya süresinde verilen beyannamede yer almayan konut kira gelirlerini, süresinden sonra verilen beyanname ile beyan edenler söz konusu istisnadan yararlanabileceklerdir.
İstisna İstisna tutarının üzerinde konut kira geliri elde edilmesi halinde, yıllık beyanname ile beyan edilen kira gelirinden istisna tutarının düşülmesi gerekmektedir.
Mesken istisnası uygulaması sadece konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde edilen gelirler için söz konusudur. 2021 yılında 7.000 TL’nin altında mesken kira geliri olanlar bu gelirleri için yıllık beyanname vermeyecektir.
Konut ve iş yeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece konut kira gelirine uygulanır. İş yeri kira gelirine istisna uygulanmaz.
Gayrimenkul sermaye iratlarında istisnanın uygulanmadığı durumlar;
• Ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar,
• Sadece iş yeri kira geliri elde edenler,
• 7.000 TL’nin üzerinde konut kira geliri elde edenlerden, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103’üncü maddesinde yer alan üçüncü gelir diliminin ücretler için geçerli olan 2021 yılı için 190.000 TL’lik tutarı aşanlar.
Örnek: Mükellef (C), 2021 yılında, konut olarak kiraya verdiği gayrimenkulünden 26.400 TL kira geliri, tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş 66.000 TL iş yeri kira geliri ve 132.000 TL ücret geliri elde etmiştir.
Mükellef Mükellef (C)’nin elde etiği kira geliri için istisna uygulanıp uygulanmayacağı, 2021 yılı içerisinde elde ettiği gelir toplamının 190.000 TL’yi aşıp aşmadığına bakılarak tespit olunacaktır.
Elde edilen gelir toplamı olan (26.400 + 66.000 + 132.000) 224.400 TL’nin 2021 yılı için belirlenen 190.000 TL tutarını aşması nedeniyle, 26.400 TL’lik konut kira gelirine ilişkin olarak 7.000 TL’lik istisnadan faydalanılması mümkün olmayacaktır.
Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde, bu konuttan elde edilen kira gelirlerinin vergilendirilmesinde, her bir ortak için 7.000 TL’lik istisna ayrı ayrı uygulanacaktır.
Mirasın paylaşılmamış olması halinde, her bir mirasçı istisnadan ayrı ayrı yararlanacaktır.
Bir mükellefin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde istisna, kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır.
