HABER: İRFAN TEMEŞ - HAKKARİ İLSESİ GAZETESİAtatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi tarafından Hakkari Valiliği, Hakkari Üniversitesi ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ev sahipliğinde “Cumhuriyet Devrimi Bir Serhat Vilayeti Hakkari” konulu uluslararası sempozyum Atatürk Kültür Merkezi Konferans Salonu’nda saygı duruşu ve İstiklal Marşının okunması ile başladı.Sempozyuma Hakkari Valisi İdris Akbıyık, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ali Beyhan, Hakkari Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer Pakiş, Vali Yardımcıları Mustafa Pala ve Mustafa Duruk, 23. Dönem Hakkari Milletvekili Abdulmuttalip Özbek, İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Nuri Öztürk, İl Emniyet Müdürü Süleyman Suvat Dilberoğlu, İl Kültür Müdürü İdris Ağacanoğlu, yurt içi ve yurt dışı üniversitelerden bilim insanları, kurum müdürleri, kanaat önderleri ve çok sayıda kişi katıldı.Sempozyumun açılış konuşmasını yapan İl Kültür ve Turizm Müdürü İdris Ağacanoğlu, katılımcılara teşekkür ederek, "Fethi Gemuhluoğlu deyimi ile tarihe ve coğrafyaya dost bir topluluğun bir araya gelmesine, hemhal olmasına imkan sağlayan başta sayın Valimize, ATAM Başkanımıza ve Rektörümüze teşekkür eder, sempozyumun hayırlı olmasını diliyorum." dedi.ATAM Başkanı Beyhan: “Hakkari, kadim bir kent”Sempozyumda kürsüye çıkan Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ali Beyhan bir konuşma yaptı. Hakkari’nin bir serhat vilayeti olduğunu belirten Beyhan, kadim ve önemli bir kent olduğunu ifade etti.Cumhuriyetin ilk yıllarında vilayet merkezi olduğunu vurgulayan Beyhan sözlerine şöyle devam etti; “Hakkari, Osmanlı idari taksimatında bazen sancak ve çok kere kaza merkezi olarak Diyarbakır’a, Van’a ve Erzurum’a bağlı olarak varlığını sürdürmüştür. Bu vilayetlerin sınırları içerisinde yer almıştır. Hakkari kadim bir kenttir. Bir beldenin kıdemi iki temel unsura dayanır. Birinci temel unsur topraklarında barındırdığı yer altı ve yer üstü somut varlıklar. Bu somut varlıklar aynı zamanda mensubu bulunduğu kenttir, beldenin kimliğini oluşturur. Kurulan medeniyetlere işaret ederler ve tarihi derinliği anlatır. İkinci temel unsur beldenin sahip olduğu nisbedir. Genç kuşaklar nisbe kelimesinden belki bir anlam çıkarmayabilirler. Mensubiyet ifade eder. Bu mensubiyet fevkalade önemlidir. Bir kenttin kimliğinin oluşmasında ve aynı zamanda o kentin kıdemine işaret etmesi noktasında fevkalade önem arz eder. Hakkari biraz vurgulu son i sesi işte mensubiyeti ifade ediyor. Bu topraklarda pek çok tarihi şahsiyet bulunuyor. Bu topraklarda yaşamışlardır. Bu topraklara kendi varlıklarıyla yaşadıkları dönemde değer katmışlardır. İşte Hakkari bu iki temel unsura sahip kadim bir kent ve önemli bir kenttir. Cumhuriyet devriminde Hakkari bir serhat hem de çifte bir serhat bir tarafında Irak toprakları, diğer tarafından Suriye toprakları yer almaktadır. Cumhuriyet devriminde bir serhat vilayeti Hakkari sempozyumu Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı’nın 2019 yılının 3’üncü milli etkinliği ve elbette Hakkari için de belki dışarıdan bir kurumun destek vermek suretiyle yapmış olduğu bir sempozyum, ilk sempozyumdur. Bu bakımdan önem ve değer veriyorum. Hakkari Valiliği, İl Kültür Müdürlüğü ve Hakkari Üniversitesi Rektörlüğü ile Hakkari’ye tahsis ettiğimiz Atatürk Araştırma Merkezi’nin 3’üncü sempozyumunu burada icra edeceğiz. Sempozyumumuz hayırlı olmasını diliyorum.” dedi.Vali Akbıyık: “Hakkari her yönü ile masaya yatırılacak”Hakkari Valisi İdris Akbıyık, “Cumhuriyet Devrimi Serhat Bir Vilayeti Hakkari Uluslararası Sempozyumu”nun önemine değinerek, burada Hakkari’nin tarihi, kültürü, ekonomisi, coğrafyası kısacası her yönü kapsamlı bir şekilde masaya yatıracağını belirtti.Vali Akbıyık, “Sayın Cumhurbaşkanımızın ifadesi ile Kazım Karabekir Paşanın Yoldaşı serhat şehri, medeniyet şehri, alimler şehri ve seyitler şehri Hakkari’mize Valiliğimiz, Üniversitemiz ve Atatürk Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen “Cumhuriyet Devrimi Serhat Bir Vilayeti Hakkari Uluslararası Sempozyumu” ile Hakkari’mizin tarihi, kültürü, ekonomisi, coğrafyası kısacası her yönü değerli akademisyenlerimizin, değerli katılımcılarımızın kapsamlı bir şekilde masaya yatıracaklar. İlimizin, halkımızın, ülkemizin istifadesine sunacaklar. Bilinen ilk ismiyle Çölemerik’in geçmişi Paleotik Çağ’a kadar uzanmaktadır. İlimiz geçmişte Hurri, Urartu, Pers, Arap, Selçuklu ve Osmanlı hâkimiyetleri altında kalmış Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurulması ile birlikte 1924 yılında İl statüsü kazanmıştır. İdari Yapı olarak 4 İlçe, 3 Belde, 143 Köy ve 393 Mezradan oluşmaktadır. 7.095 km kare yüz ölçümü, 1.720 m rakımda, toplam 286.470 nüfusu barındırmaktadır. Ülkemizin en güney doğusunda yer alan Hakkari Irak ile 230 km, İran ile 113 km olmak üzere toplam 343 km’lik sınır ile stratejik bir konuma sahiptir.” ifadelerini kullandı.Vali Akbıyık: “Üzerinde çalışılması ve tanıtılması gereken değerlerimiz var”Hakkari’nin 5 bin yıl öncesine kadar uzanan tarihi geçmişi, paha biçilemez arkeolojik ve tabi güzelliklerinin olduğunu belirten Vali Akbıyık “Melik Muhammed Esad Medresesi, Zeynel Bey Medresesi, Kayma Sarayı, Seyyid Taha El Hakkari Hazretleri ve felsefesi, Şemdinli’de bulunan Taş Köprü, Cilo ve Sat Dağları arasında kalan ve ilk insanların yaşadığı yerlerden biri olan Bevarik Vadisi üzerinde yalçın kayalara çizilmiş Kaya Resimleri,Heybetli dağların arasında akan Zap Suyu, Zap Vadisi. Yöresel kilimleri, sadece ilimizde yetişen “ters lalesi, şifa kaynağı balı, Alpleri aratmayan dağları, buzul gölleri, kendine özgü folklorü, kültürü mutlaka bilinmesi, üzerinde çalışılması ve tanıtılması gereken değerlerimizdir. Geçmişte olumsuz bir imaja sahip olan Hakkari artık yaylarında, dağlarında terörün değil; halayların çekildiği film festivallerinin, galaların, bilim şenliklerinin, fotoğraf sergilerinin, bilimsel sempozyumların yapıldığı, kış turizminin, doğa turizminin merkezi olmaya yolunda bir şehirdir. Tarihimizin, kültürümüzün bilinmesinde, ilimizin tanıtılmasında, gelişmesinde birçok sorunun çözümünde önemli bir bekraunt olacak olan bu sempozyumda emeği geçen herkese teşekkür ediyor, sizleri ilimizde ağırlamaktan onur duyacağımızı ifade etmek istiyorum. Cumhuriyet Devrinin Bir Serhat Vilayeti Hakkari Uluslararası Sempozyumunun Hakkari’mize, ülkemize hayırlara vesile olmasını diliyor hepinizi tekrar sevgiyle saygıyla selamlıyorum.”Rektör Pakiş: “88 bilim insanı, araştırmacıların çalışma ve bulguları ortaya konulacak”Hakkari Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer Pakiş ise Sempozyumda 88 bilim insanı, araştırmacıların çalışma ve bulguları ortaya konulacağını belirterek şunları söyledi; “Hakkari’nin yazılı tarih öncesine dayanan yerleşim özellikleri ile kadim bir kenttir. Bir çok imparatorluk ve medeniyete ev sahipliği yapmış olan Hakkari, ticari geçiş yolları üzerinde bulunması nedeniyle her dönemde jeopolitik önemini sürdürmüştür. Tarihsel olarak Hz. Ömer devrinde İslamiyet’in bu coğrafya ile buluşması, Selçuklu ve akabinde Osmanlı döneminin kazanımları Hakkari’nin günümüzdeki kültürel ve sosyal hayatına kavuşmasında şüphesiz etkili olmuştur. Üniversite olarak katkı sunduğumuz ve haklı gururunu yaşadığımız sempozyum sayesinde Hakkari’ye dair farklı konularda 88 bilim insanı, araştırmacıların çalışma ve bulguları ortaya konulacaktır. Şüphesiz bunlar kent tarihine dair önemli kazanım olacaktır.” Konuşmaların ardından “Hakkari’ye Dair” sempozyumun ilk oturumuna geçildi.Oturumda, 1960 yılında Hakkari’de öğretmenlik yapan emekli öğretmen Tahsin Dinç kentte yaşadığı anıları, sıkıntıları ve başından geçenleri o tarihlerde çektirdiği fotoğraflarla anlattı.Oturumda yer alan TRT-1 Kanal Koordinatörü Kurtuluş Zeydan ise TRT olarak Hakkari’de yaptıkları belgeselden ve başından geçenleri anlattı.4 Mayıs’a kadar devam edecek olan sempozyumun diğer oturumlarının Hakkari Üniversitesi’nde devam edeceği belirtildi.