HAKKARİ İL SESİ GAZETESİ-HİKMET TEMEŞ

Hakkari merkeze bağlı Kaymaklı köyünde sabahın erken saatlerinde at sırtında yaklaşık 2 saat yolculuk yapan Berivanlar, çıktıkları rakımı 2 Bin 500 metreyi bulan yaylalarda zorlu koyun sağma mesailerini devam ettiriyor.

Gün doğumuyla başlayan zorlu mesai, koyun sağma ve yayla dönüşü sonrası ise köyde devam ediyor. Berivanlar, koyun ve keçilerden sağdıkları sütle ürettikleri yoğurt ve peyniri toprak altına gömerek kış mevsiminde çıkarıp büyük bir kısmını kent merkezinde satıp aile bütçelerine katkıda bulunurken, yine bir kısmını akrabalara hediyelik olarak gönderip, kalanını da kendileri tüketiyorlar.

.Coğrafi yapısı ve tarıma elverişli olmaması sebebiyle nüfusunun büyük bir çoğunluğunun hayvancılıkla uğraştığı Hakkari kent merkezine bağlı hemen hemen bütün köylerde Berivanların zorlu mesaisi ilkbahar ile sonbahar mevsimleri arasında güneşin doğuşundan batışına kadar aralıksız devam ediyor.

Yazın gelmesiyle birlikte yaylara çıkan Berivanlar, sıcak havanın etkisinden bir nebze olsun kurtulsa da toplamda 500 ile 600 küçükbaş hayvanın sağımı sonrası yorgunluk alınlarından akan ak süt misali terde bulgur bulgur kabarıyor.

Günün erken saatlerinden itibaren geldikleri yaylalarda koyun ve keçi sağan Berivanlar, elde ettikleri sütü çeşitli işlemlerden geçirdikten sonra yoğurt ve peynir üretiyor. Ürettiklerinin bir kısmını kendilerine ayıran ve kışa saklamak amacıyla toprak altında muhafaza eden Berivanlar, büyük bir bölümünü de kent merkezinde satarak, bölgede zorlu geçen kış koşullarında un, yağ, bakliyat ve benzeri ürünleri alıp depolayarak, olası çığ düşmesi sonucu kapanan köy yolları sonrası mağduriyete karşı önlem almış oluyorlar.

 

Güneşin doğuşu ile beraber süt sağım mesaisine başladıklarını söyleyen  merkeze bağlı Kaymaklı köyünde ikamet eden Berivanlar,” koyun ve keçiler gündüz ve gece otladıktan sonra çoban tarafından koyunların sağılacağı yere getiriliyor. Biz de sabahın erken saatlerinde at sırtında köyden buraya geliyoruz. sütü sağdıktan sonra kaynatıp, ardından yoğurt ve peynir yapıyoruz. Peynir ve yoğurtlarımız organik oluyor. Akşam hava kararmadan da evimizin yolunu tutuyoruz. Burada her Berivanın sağım yaptığı 150 ile 200 küçükbaş hayvan var. Çıktımız bu yaylada köyün bunaltıcı havası yerine serin bir hava var. Ama hayvan sağımı zorlu zahmetli bir iş. Ve yaptığımız iş sadece süt sağımı ile bitmiyor. Ürettiğimiz yoğurt yapım olarak kolay olsa da otlu peynir çok daha zahmetli.

 

Sağma işlemi bittikten sonra sütü temizleyip eleklerden geçirip ateş üzerinde kaynatıp daha sonra bekletiyoruz. Ardından mayaladıktan sonra çökelek kıvamını alıyor. Bu işlemlerden geçtikten sonra katmak isteğimiz otu getirip kovalara bırakıyoruz. Ardından iyice karıştırıp sonrasında farklı büyüklüklerde küp şeker gibi tabletler haline getiriyoruz. Bu işlemden sonra bidonlara koyup 20 gün bekletiyoruz suyu bıraktıktan sonra toprağa gömüyoruz. Kış aylarında da tüketiyoruz" ifadelerini kullandılar.

Editör: Haber Merkezi